Het recht op abortus staat centraal in de debatten over vrouwenrechten. In Europa blijven veel landen echter strenge beperkingen opleggen aan de toegang tot vrijwillige zwangerschapsafbreking (IVG), wat dramatische situaties creëert voor vrouwen die vrij over hun lichaam willen beschikken. Ondertussen bieden landen zoals Tunesië legale en toegankelijke oplossingen. Dit artikel onderzoekt de beperkingen van IVG in Europa, met name in landen zoals Malta, Polen, Cyprus, Monaco, Andorra en Italië, en benadrukt het liberale systeem van Tunesië, waar abortus zelfs na drie maanden zwangerschap onder bepaalde voorwaarden is toegestaan.
Strenge beperkingen in verschillende Europese landen
Ondanks de inspanningen om in sommige landen te liberaliseren, leggen veel Europese landen nog steeds restrictieve wetten op met betrekking tot IVG, waardoor de rechten van vrouwen om over hun eigen lichaam te beslissen ernstig worden beperkt. Hier zijn enkele voorbeelden van landen waar abortus streng gereguleerd of zelfs verboden is:
- Malta: Dit is een van de meest restrictieve landen van de Europese Unie. Tot 2023 was abortus er volledig verboden, zelfs als het leven van de moeder in gevaar was. In 2023 werd een lichte versoepeling ingevoerd, waarbij abortus werd toegestaan in gevallen van ernstig levensgevaar voor de moeder of wanneer de foetus niet levensvatbaar is. De procedure blijft echter uiterst zeldzaam en wordt slecht ontvangen.
- Polen: Ooit een voorloper in de liberalisering van abortus, is Polen dramatisch achteruitgegaan. In 2021 werd, onder druk van conservatieve bewegingen, een wet aangenomen die IVG beperkt tot gevallen waarin het leven van de vrouw in gevaar is, of wanneer de zwangerschap het gevolg is van verkrachting of incest. Deze beslissing heeft geleid tot een toename van illegale abortussen, wat de gezondheid van Poolse vrouwen in gevaar brengt.
- Italië: Hoewel abortus sinds 1978 legaal is in Italië, wordt de daadwerkelijke toegang tot deze procedure steeds moeilijker. Ongeveer tweederde van de Italiaanse gynaecologen verklaart “gewetensbezwaarde” te zijn, waardoor zij weigeren abortussen uit te voeren. Deze situatie draagt bij aan een toename van illegale abortussen. In 2024 werd een controversiële wijziging aangenomen die anti-abortusgroepen toegang geeft tot IVG-centra, waardoor de toegang tot abortus verder wordt bemoeilijkt.
- Cyprus: IVG werd pas in 2018 gelegaliseerd, maar alleen onder strikte voorwaarden, zoals bij verkrachting, foetale misvorming of risico voor het leven van de vrouw. Culturele taboes rond abortus bemoeilijken de toegang tot zorg, waardoor sommige vrouwen gedwongen zijn naar het buitenland te reizen.
- Andorra en Monaco: In deze twee microstaten is abortus bijna volledig verboden. In Andorra is IVG illegaal onder alle omstandigheden, zelfs in gevallen van verkrachting of levensgevaar voor de vrouw. Monaco versoepelde zijn wetten enigszins in 2019, maar abortus blijft illegaal in de meeste situaties.
Tunesië: Een voorbeeld in reproductieve rechten
In tegenstelling tot deze Europese landen met restrictieve wetgevingen, onderscheidt Tunesië zich door zijn progressieve wetgeving op het gebied van reproductieve rechten. Sinds 1973 is abortus legaal in de eerste drie maanden van de zwangerschap, zonder voorwaarden. Na deze periode staat de Tunesische wet IVG ook toe als het voortzetten van de zwangerschap een risico vormt voor de fysieke of mentale gezondheid van de vrouw, of als de foetus ernstige misvormingen vertoont.
Abortus en curettage in Tunesië
In Tunesië wordt vrijwillige zwangerschapsafbreking (IVG) veilig uitgevoerd in erkende ziekenhuizen en klinieken. De meest gebruikte methode is curettage door aspiratie, een snelle en veilige procedure die doorgaans tussen de 30 en 45 minuten duurt onder lokale of algehele anesthesie. De ingreep laat geen blijvende sporen achter op het baarmoederslijmvlies en postoperatieve complicaties zijn uiterst zeldzaam. Patiënten kunnen twee uur na de ingreep naar huis.
Medicamenteuze IVG
In Tunesië is medicamenteuze IVG een andere veelgebruikte optie. Het wordt aanbevolen tot 8 weken zwangerschap en wordt uitgevoerd door tabletten toe te dienen die de foetus uitdrijven. Deze methode is wijdverbreid in openbare instellingen in het land en helpt de risico’s van chirurgische ingrepen te verminderen.
Medisch protocol in Tunesië
Het protocol voor IVG in Tunesië begint met een eerste consult om de zwangerschap en de duur ervan te bevestigen. Als wordt gekozen voor medicamenteuze IVG, kunnen de tabletten dezelfde dag worden verstrekt. Als aspiratie-IVG nodig is, wordt een ingreep gepland na een standaard preoperatieve beoordeling. Een opvolgconsult wordt een week na de ingreep standaard ingepland om de leegheid van de baarmoeder te controleren en er zeker van te zijn dat er geen complicaties zijn.
Conclusie
In een context waarin de toegang tot IVG voor veel vrouwen in Europa nog steeds een strijd is, biedt Tunesië een toegankelijke en veilige oplossing. Voor vrouwen in landen zoals Malta, Polen of Italië, waar abortus streng beperkt is of wordt gehinderd door culturele en wettelijke obstakels, blijkt Tunesië een ideale bestemming te zijn voor degenen die hun recht op veilige zwangerschapsafbreking willen uitoefenen.
